به گزارش
اوشیدا، بی آبی و خشکسالی چندسالی است که همچون میهمانی ناخوانده در گوشه گوشه ایران جا خوش کرده و از جنوبی ترین استان تا استان های شمالی را در بر گرفته تا دیگر هیچ نقطه ای در کشور از گزند آن در امان نباشد، شاید اگر بیست سال قبل می‌شنیدیم که روزی ممکن است مناطق سرسبز شمال کشور با کاهش شدید بارندگی مواجه شود و لب های ساکنین استان های جنوبی ایران از عطش ترک بردارد باورمان نمی‌شد اما نه تنها اینک خشکسالی تمامی کشورمان را دربر گرفته است بلکه عدم مدیریت صحیح منابع آبی و بی وفایی کشورهای همسایه نیز بر این مشکل افزوده تا شاهد خشک شدن دریاچه های هزاران ساله ای چون هامون، ارومیه، گاوخونی و رودخانه های پرآبی چون سرباز و زاینده رود و کارون باشیم.
در این میان سیستان و بلوچستان را باید مظلوم ترین استان ایران دانست چراکه در این استان مرزی کلکسیونی از معضلات زیست محیطی در کنار بی وفایی کشورهای همسایه و عدم مدیریت صحیح مدیران و مسئولان استانی و کشوری دست در دست هم نهاده اند تا اینک ۱۰۰درصد این دیار دچار خشکسالی شدید شده و بسیاری از مردمان خونگرم و انقلابی این استان مرزی یا مجبور به مهاجرت به دیگر مناطق کشور شوند یا در بحرانی ترین شرایط به زندگی ادامه داده و چشم بر آسمان و دستان مسئولین بدوزند تا روزی برسد که قهر طبیعت پایان یافته و یا مسئولین از خواب غفلت بیدار شده و قدمی مثبت برای آنان بردارند.
در طول سالهای اخیر نسخه های فراوانی توسط مسئولین و کارشناسان امر برای حل مشکلات ناشی از خشکسالی در این استان پیچیده شده است که برخی از آنها در همان ابتدای امر با شکست مواجه شده و برخی نیز چون آبرسانی سقایی با مشکلات فراوانی به کار خود ادامه می‌دهد تا حداقل نیاز برخی روستاها با سهمیه ۱۵لیتری آب در هر شبانه روز رفع شود، اما در میان تمامی این طرح ها دو پیشنهاد بیش از همه موجب دلگرمی ساکنین دیار نخل و کویر شده است که یکی استفاده از ظرفیت های بومی برای بارور سازی ابرها و سازش با کشور افغانستان برای رهاسازی آب به دریاچه هامون بوده و دیگری که چند وقتی است شرح آن نقل محافل علمی و جمع خانوادگی مردم این استان شده استفاده از آب های ژرف می باشد.
دولت طرح انتقال آب از دریای عمان به منطقه سیستان را سریعا عملی کند.حبیب اله دهمرده در خصوص وقوع خشکسالی و بحرام کم آبی در منطقه سیستان استان سیستان و بلوچستان گفت: در قسمت شمالی استان سیستان و بلوچستان آب مورداستفاده مردم از طریق رودخانه هیرمند تأمین می شود؛ درحالیکه به جز این رودخانه، هیچ منبع آبی برای استفاده مردم شمال استان سیستان و بلوچستان وجود ندارد.
بارش کمتر از ۵۰ میلیمتر مکعب در استان سیستان برای مردم فاجعه بار استنماینده مردم زابل، زهک و هیرمند در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: میزان بازندگی سالیانه در منطقه سیستان بسیار پایین بوده و حتی از سطح متوسط سالیانه که حدود ۵۰ میلی متر مکعب است نیز پایین تر بوده است. در گذشته رودخانه هیرمند در ایران بسیار پرآب بوده و حتی دریاچه هامون را نیز سیراب میکرده و مردم منطقه سیستان را در بر می گرفته است. اما در دو دهه اخیر سدسازی هایی که در کشور افغانستان انجام شده باعث ایجاد کم آبی و خشکسالی در استان شده و حتی کشور افغانستان حق آبه کشورمان را پرداخت نمی کنند.
کاهش ۹۸ درصدی آب ورودی هیرمند در سال ۹۶وی ادامه داد: در سال زراعی سال جاری نسبت به سال گذشته نزدیک ۹۸ درصد کاهش رودخانه وجود دارد بدین معنا که تنها ۲ درصد دارای آب بوده است، لذا آشکار است که افغانستان مسیر آب را بسته و از ورود به خاک کشورمان جلوگیری می کند. این اقدام افغانستان باعث از بین رفتن دارایی های مردم سیستان شده و همچنین تامین آب شرب این منطقه را دچار خطر کرده است.
انتقال آب از دریای عمان به مرکز استان سیستان و بلوچستان؛ بهترین راهکاراین نماینده مردم در مجلس دهم افزود: دولت باید برای تامین آب مورد نیاز مردم سیستان، راهکار های دیگری را پبش بینی کنند. انتقال آب دریای عمان به مرکز استان سیستان و بلوچستان می تواند یکی از مهم ترین اقدامات دولت در جهت برون رفت از خشکسالی و تامین آب مورد نیاز مردم منطقه سیستان باشد. در حالیکه باید در قرارداد فی مابین ایران و افغانستان محکم ایستاده و از حق خود دفاع کنیم ولی موارد جایگزین را مورد بررسی قرار داده و اقدامی عملی صورت بگیرد.
مهاجرت به شهرهای دیگر ثمره بی آبی در منطقه سیستانوی گفت:مردم منطقه سیستان متاسفانه در حال مهاجرت به مکان های دیگر هستند در حالیکه ترک این منطقه استراتژیک جمهوری اسلامی بسیار خطرناک است و نباید وضعیت به این شکل ادامه یابد. زمانی مردم درآمدی ندارند، آب برای آشامیدن و کشاورزی ندارند و مرز نیز بسته شده است،توان زندگی در این منطقه وجود ندارد؛ بنابراین شروع به مهاجرت به حاشیه های شهرهای بزرگ از قبیل فاری، یزد، تهران و شهرهای دیگر می کنند و این منطقه تقریبا خالی از سکنه خواهد شد.
عضو مجمع نمایندگان استان سیستان و بلوچستان در مجلس در خاتمه خاطرشان کرد: دولت باید بطور جد وارد حل بحران کم آبی و خشکسالی در استان سیستان و بلوچستان شده و با تدابیری ویژه مشکلات بوجود آمده را حل کند و مردم را از این گرفتاری نجات دهد.
حفاری تا عمق حدود ۳ هزار متری ادامه داردفرماندار ویژه زابل نیز با اشاره به اینکه بحث استفاده از چاه‌های ژرف و آبهای عمیق در منطقه سیستان از گذشته دور مطرح بوده و چندین سال قبل افراد و گروه‌های مختلفی در زمینه استفاده از این منابع مهم اقداماتی داشته‌اند، گفت: این فرضیه وجود داشته که در اعماق زمین در مناطقی از سیستان و بلوچستان و به ویژه منطقه سیستان منابع آبی عظیمی وجود دارد و این موضوع حتی در یادداشت‌های مرحوم کامبوزیا(نویسنده و محقق ایرانی و از مخالفان سلطنت پهلوی که در جریان نبرد ۹ مهر ۱۳۰۰ اسیر شده و پس از مدتی برای همیشه به زاهدان تبعید شده بود) اشاره شده است.
وی با بیان اینکه بعد از پیروزی انقلاب هم این موضوع توسط چند مجموعه از جمله دانشگاه شیراز در منطقه "بندان" پیگیری شد اما به نتیجه نرسید، ادامه داد : کتر آقایی نماینده اسبق مردم زابل در مجلس شورای اسلامی نیز پیش از این بحث آبهای ژرف را در مجلس مطرح و پیگیری کرد اما کار به حفاری نرسید و تنها در حد حرف باقی ماند.
ناظری اضافه کرد: بنده نیز در سالهای گذشته در دورانی که به عنوان مدیرعامل شهر جدید "رامشار" منطقه سیستان مشغول خدمت بودم به دلیل آنکه به منابع آبی نیاز داشتیم توسط تیم مشاوری که با حداقل امکانات و هزینه حاضر به همکاری شدند مطالعاتی در زمینه این منابع آبی داشتیم و با امواج ارسالی به اعماق زمین مشخص شد یک آبرفت شور و یک آبرفت شیرین در منطقه وجود دارد که البته مستندات این مطالعات نیز در حال حاضر موجود است.
فرماندار زابل گفت: در نهایت با پیگیری نمایندگان مجلس و سایر مسئولان سال گذشته هیئت دولت مبلغ ۲۵ میلیارد تومان جهت اجرای پروژه تحقیقاتی حفر چاه ژرف در منطقه سیستان مصوب کرد تا مشخص شود منابع آبی عمیق یا در اصطلاح ژرف که در منطقه سیستان مطرح بوده چه میزان است و آیا می‌شود جهت تامین بخشی از منابع آبی به آن امید بست؟
وی خاطرنشان کرد: مکان‌یابی محل مناسب جهت حفر چاه ژرف توسط وزارت نیرو با هماهنگی مشاور خارجی انجام شد؛ در ادامه این پروژه توسط دو مجموعه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت نیرو و با انعقاد قرارداد با یک پیمانکار آغاز شد و در این راستا تاکنون ۲۱۹۷ متر حفاری صورت گرفته و در این عمق به آبی رسیده‌اند که از اعماق با فشار زمین به سطح منتقل می‌شود.
ناظری اظهار تصریح کرد: نمونه‌هایی از آب برداشت شده از این چاه جهت بررسی و آزمایشات مختلف از جمله سختی آب و قدمت آب و همچنین مشخص شدن تجدیدپذیر یا تجدیدناپذیر بودن این منبع آبی به آزمایشگاه‌های مختلفی در داخل و خارج کشور ارسال شده و طبق اعلام قبلی متولیان امر دریافت نتایج همه این آزمایشات حدود ۳ ماه زمان نیاز دارد که البته تاکنون یک ماه از این موعد گذشته است.
فرماندار زابل افزود: ادامه حفاری توسط دکل پیمانکار این پروژه تحقیقاتی متکی به نتایج آزمایشات است و ظاهراً در صورت مثبت ارزیابی شدن آزمایشات قرار است حفاری تا عمق حدود ۳۰۰۰ متری ادامه پیدا کند.
آب اکتشافی از چاه ژرف سیستان مناسبی و تجدیدپذیر استحسینعلی شهریاری هم با اشاره به اینکه در گفت‌وگویی که با معاون علمی و فناوری رئیس جمهور داشتیم، ایشان با اشاره به فعالیت مطلوب دکل حفاری مستقر در محدوده شهرستان زابل جهت حفر چاه ژرف، اعلام کرد در این زمینه به نتایج خوبی دست یافته‌ایم و آب اکتشافی مناسب است.
نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تاکنون حدود ۲۵۰۰ متر حفاری توسط دکل مستقر در منطقه سیستان انجام شده و برنامه بر این بود این چاه ژرف در صورت تامین اعتبار تا عمق ۳۰۰۰ متر پیش برود، اضافه کرد: دکتر ستاری تاکید داشت آب اکتشافی از این چاه ژرف آب مناسبی بوده و ظاهراً جاری و تجدیدپذیر است؛ مقدار آبدهی آن نیز کافی و مناسب است اما باید چاه‌های دیگری در نقاط مختلف سیستان حفر شود که به نتایج دقیق و قاطع دست پیدا کنیم.
وی خاطرنشان کرد: چاه ژرف فعلی یک نمونه مطالعاتی بوده و در صورتی که نظر بر ادامه تمرکز روی این بحث باشد باید چند چاه مطالعاتی و اکتشافی دیگر در سایر نقاط منطقه سیستان حفر شود.
نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: وزارت نیرو از ابتدا مخالف اجرای این طرح بود و البته ما از علت این مخالفت بی‌اطلاع هستیم و این موضوع باید از مسئولان این وزارتخانه پیگیری شود.
شهریاری اظهار داشت: نمایندگان استان و کارشناسانی که تاکنون در زمینه معضل آب در منطقه سیستان و دیگر نقاط سیستان و بلوچستان با آنها مشورت داشتم اعتقاد دارند نسخه نهایی حل مشکل آب استان با انتقال آب از دریای عمان قابل حل است؛ بنابراین در این زمینه با جدیت در مجلس پیگیر هستیم تا این پروژه مهم اجرایی شود.
بررسی طرح تامین آب استان‌های شرقی و مرکزی از دریای عمان در مجلسسید ابوالفضل موسوی بیوکی نیز با بیان اینکه موضوع تامین آب برای استان‌های شرقی یعنی استان سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی و جنوبی در دستورکار کمیسیون قرار داشت: مسئولان وزارت نیرو و کارشناسان معتقد هستند که برای تامین آب این ۳ استان باید از دریای عمان آب را انتقال دهیم.
وی افزود: با توجه به اهمیت استان سیستان و بلوچستان در زمینه امنیت، توسعه و همچنین پایداری جمعیت شرق کشور انتقال آب از دریای عمان به این استان از حساسیت و اهمیت بیشتری برخوردار است.
نایب رئیس کمیسیون عمران تصریح کرد: نماینده زابل برای تامین آب سیستان و بلوچستان طرحی را مطرح کرده که این طرح ۲ جلسه هم در کمیسیون عمران مورد بررسی قرار گرفته و مقرر شده که طرح مذکور برای ارزیابی در صحن تقدیم هیئت رئیسه مجلس شود.
موسوی یادآور شد: بخش خصوصی برای انتقال آب از دریای عمان به بخش‌های شرقی کشور اعلام آمادگی کرده و در این زمینه کنسرسیوم تشکیل داده‌اند که امیدواریم که با توجه به اینکه بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این بخش پیش قدم شده، دولت نیز از این موضوع حمایت کند.
وی با بیان اینکه بر اساس برنامه ششم توسعه، ۳۰ درصد آب آشامیدنی استان‌های همجوار با دریای عمان باید از طریق تاسیسات آب شیرین‌کن تامین شود، گفت: طبق گزارش مسئولان وزارت نیرو کار‌های مطالعاتی نیز در این زمینه انجام شده و نقاطی که این تاسیسات باید در آنجا‌ها قرار گیرند شناسایی و تعیین شده است.
نماینده مردم یزد در مجلس متذکر شد کرد: با توجه به اینکه وضعیت آبهای سطحی و پشت سد‌ها چندان مناسب نیست لذا لازم است تا تامین آب از طریق آب شیرین‌کن‌ها سریعتر اجرایی شود.
موسوی با بیان اینکه موضوع تامین آب فلات مرکزی یعنی استان‌های کرمان، یزد، اصفهان و همچنین سمنان نیز در دستورکار کمیسیون عمران قرار داشت، گفت: ۲ حوزه یعنی حوزه‌های سرریز انتهای زاگرس و دریای عمان برای تامین آب این استان‌ها در نظر گرفته شده است.
نماینده مردم یزد در مجلس تاکید کرد : جلسات کمیسیون عمران در این زمینه ادامه دارد تا با کمک دولت و مجلس این تصمیمات را هرچه به سرانجام برسانیم.
انتهای پیام/
