به گزارش پایگاه خبری اوشیدا، فداحسین مالکی در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو بیان کرد: سیاست کشورهای همسایه با توجه تعاریفی که دارند، سیاست کشور بر همان اساس تنظیم است، سفر آقای عراقچی برای اولین بار بعد از روی کار آمدن طالبان به کابل از جهات مختلفی میتواند حائز اهمیت باشد، روابط دیرینه افغانستان و ایران به قدمت تاریخ است و روابط بسیار عمیق فرهنگی، لسانی و موضوعات مشترکی که بین این دو کشور تاریخ گواه میدهد و شاهد بوده است.
وی افزود: از مهمتر این که در طول سالهای گذشته ما فراز و نشیبهای زیادی دیدیم در کشور افغانستان و بر همین اساس شاید برخی از موضوعات دو جانبهای که باید خیلی مورد توجه باشد جدی گرفته نشده است. از جمله موضوعی که خیلی مهم است و حائز اهمیت است و شاید اولویت اول نظام است بحث حق آبه ایران و هیرمند است و همچنین تالاب بین المللی هامون و همچنین محور ترانزیتی که از چابهاررشورها و اینها همه یک پکیجی است که دو کشور مقامات دو کشور همیشه به آن توجه داشتهاند.
مالکی تصریح کرد: این که محور اصلی که قرار بود در این سفر بحث بشود موضوع حق آبه است و شاید در سالهای گذشته از زمان روی کار آمدن طالبان ما نتوانستیم یک بحث جدی، گفتگوی جدی و یا اقدام جدی در مورد حق آبه داشته باشیم.
تالاب هامون و حتی موضوعات تجاری و اقتصادیتقریباًریبا تحت شعاع این گونه مسائل بوده است، روابط ایران نسبت به قبل از طالبان، تا بعد از طالقبلاًقبلا روابط خپررنگتری تری نسبت به موضوعات بود که در طول برنامه من در خدمت شما هستم.
مالکی ادامه داد: در دوره جمهوریت یعنی قبل از طالبان بر اساس توافقات بین المللی که داشتیم ما حقابه، من خودم شاید حدود ۴ -۵ سالی که سفیر بودم، ما یک روز هم بدون آب نبودیم، یعنی همان مقدار آبی که بود در جلسات بحث میشود و بخشی که براساس قانونی هم بود وارد ایران میشد.
اما در طول این سه سال و خرده، وزیر محترم خارجه طالبان گفته که عملی ند، دزی چیزها، حتی مسائل سیاسی و تجاری تحت الشعاع قرار میگیرد، چون از دید جمهوری اسلامی ایران اول، یاود جاهای دیگر قانونی نداریم، جلساتی نبوده است، درست است ولی در مورد حقابه هیرمند توافقات داریم.
در همین یکی دو سال گذشته یک سیلاب آمد، این سیلاب بخشی وارد خاک ایران شد و خیل،،،، وارد،، است ، ، دزرهاآن جاها رفت و حدود شاید سه میلیارد متر مکعب آب که به هرحال باید میآمد به سمت دریاچه هامون یا به سمت رودخانه هیرمند وارد سیستان و بلوچستان میشد که این عملی نشد و شواهد هم همین بوده است.
وی تاکید کرد: در مورد تالاب هامون با توجه به قواعد بین المللی که ما داریم، خیلی جالب است تالاب هامون با توجه به ظرفیت پانصد و هفتاد هزار هکتار مساحت، وسعت این تالاب است، ۱۸۸ هزار هکتارش در خاک افغانستان است، یعنی این تالاب مشترک است، مشترک یعنی این که اگر آبی است بیاید در آن جا دو کشور میتوانند برای آن برنامه ریزی داشته باشند و این کمتر روی این موضوع تا به حال بحث شده است که موضوع تالاب جداگانه میبینیم و موضوع حق آبه را جداگانه ما میبینیم، شما بررسی بفرمایید اگر در این مدت نه چیز اضافهای خواستیم از افغانستان و نه چیز کمتر از آن چیزی که حق قانونی جمهوری اسلامی ایران است و مردم ایران است، به آن قائل هستیم.
در مورد هیرمند جداگانه در مورد تالاب هامون هم بحث جداگانهای واقعا ما انتظار داریم از دوستان افغانستانی که روی این موضوع تالاب که ثبت شده در مسائل بین المللی و در سازمانهای بین المللی است یک مشارکت جدی با جمهوری اسلامی ایران داشته باشند و بتوانند از بقیه امکانات بین المللی استفاده کنند.
مالکی بااشاره به مهاجرین و اتباع افغانستانی افزود: ما در سالهای اخیر شمار زیادی از مهاجران افغانستانی وارد ایران شدند و به گونهای که در دولت سیزدهم جلسهای که خدمت شهید بزرگوارمان آقای رئیسی داشتیم، ایشان بحث سازمان ملی مهاجران را مطرح کردند به لحاظ ای، که مستاها و جاهای مختلف دنیا، از جمله مهاجران افغانستانی، اولین حرکتی که انجام دادیم در دولت سیزدهم، در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی بحث ساماندهی اتباع خارجی مطرح شد.
بحث ساماندهی اتباع خارجی مطرح شد مهاجران که واقعاً هم نداشتیم یعنی آمار درستی ما نداشتیم هر کدام از دستگاهها آماری را اعلام میکردند که متفاوت بود که در آنجا مصوب شد هرچه سریعتر وزارت خارجه دستگاههاستگاه ها و بقیه وزارتخانهها طرح ساماندهی را اجرا کنند داشته باشد که این طرح شروع شد.
مالکی خاطرنشان کرد: ما هنوز آمار دقیقی نداریم ولی این سرشماری اخیر نشان داده میشود از آن آمارهایی که بعضاً اعمال میشود قدری بیشتر است.
عضو کمیسیون امنیت مجلس و سفیر پیشین ایران در افغانستان افزود: آقای عراقچی با توجه به نگرش خاصی که نسبت به کشورهای همسایه و خصوصاً افغانستان دارند ریسک کردند و این سفر انجام شد و ما امیدوار هستیم که رهبران طالبان هر آنچه که در این ملاقاتها اشاره کردند از حقابه که گفتند ما موافق هستیم تا موضوعات مرزی، امنیت و اقتصاد بتوانند عملی کنند و به این حرکتی که آقای عراقچی انجام داد پاسخ مثبتی داده شود اما در مورد سوال شما خوب ما در سفری که حدود یک سال قبل به اتفاق شهید گرانقدر آقای امیرعبداللهیان به پاکستان داشتیم در ملاقاتهایی که با مقامات ارشد پاکستان صورت گرفت از جمله فرماندهان ارشد ارتش پاکستان آنجا احساس کردیم که یک سری نگرانیهایی وجود دارد که در بخشی از این نگرانیها خود ما هم به این نتیجه رسیدیم که آنها در بخشی از خاک افغانستان داشتند برطرف نشود قطعاً مشکلات ناامنی در مرزهای هر سه کشور دیده میشود البته یک سری مسائل بین خود افغانستان و پاکستان است که مربوط به دو کشور برادر میشود و ما امیدوار هستیم سسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسسریعتره سریعتر این مسائل برطرف شود چون این سه کشور لازم و ملزوم همدیگر هستند.
مالکی ادامه داد:میخواستم خواهش کنم ایران که همیشه آمادگی داشته حتی ما در چابهار به عنوان مهمترین بندر بین المللی یک زمانی زمین در اختیار تجار افغانستان قرار دادیم حتی کمکهای زیادی راه آهن ایران به افغانستان جاده دوقارون به هرات یا در استانهای دیگر اما انتظاری که ما از رهبران طالبان داریم این است که خودشان پیشگام شوند روی این موضوعات، در گذشته پیشگام میشدند ایران آمادگی دارد مثلاً اگر بیاید همین پیشنهادی که ما به دوستانمان هم وزرای خارجه، وزیر نیرو و رئیس سازمان محیط زیست کشورمان دادیم این است که بیایند بین دو کشور یک کمیته مشترک فنی و حقوقی تشکیل بدهند بر اساس همه معاهداتی که در گذشته هست چیز جدیدی نمیخواهیم، هر حرکتی غیر از آن چه در خاک ایران و چه در خاک افغانستان انجام شود جلوگیری کنند، موضوعات را شفاف سازی کنند مثلاً ۸۲۰ میلیون متر مکعب آب باید وارد سیستان شود تالاب هامون یک بخشی باشد مسئولیتش با سازمانهای محیط زیست دو کشور و آن بحث حقآبه هیرمند هم مسئولیتش با وزرای نیروی دو کشور باشد، وزارت خارجه هم هماهنگ کننده باشد این خیلی از نگرانیها را هم برطرف میکند آن موضوعی هم که آقای موسوی اشاره کردند که اگر انحرافاتی چه سد کمال خان و چه جای دیگر است اینها کاملاً در آن کمیته میشود برطرف شود مشروط بر اینکه جدی نسبت به این مسئله ورود داشته باشیم.
انتهای خبر/