به گزارش پایگاه خبری «
اوشیدا» به نقل از عصرهامون، در هر کشوری ورود، اقامت و عبور اتباع بیگانه یکی از مسائلی است که با امنیت و نظام سیاسی آن کشور ارتباط مستقیم دارد؛ بنابراین، هر کشور بر اساس ضرورت‌های خود ضوابط و قوانین مربوط به ورود بیگانگان را تنظیم می‌کند.
جمهوری اسلامی ایران برای ورود به قلمرو خود بر اساس قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در سال ۱۳۱۰، تشریفاتی از جمله اخذ روادید یا ویزا را پیش‌بینی کرد که با نظارت دولت امکان ورود و اقامت مجاز بیگانگان را در کشور فراهم می‌سازد.
در سال‌های اخیر، به دلیل تحولات منطقه‌ای و عدم نظارت دقیق بر مرزهای طولانی کشور، تعداد بی‌شماری از اتباع کشورهای همسایه بدون رعایت مقررات وارد کشور شده‌اند.
سیستان و بلوچستان در جنوب شرق ایران با کشور افغانستان مرز خاکی مشترک دارد، کشوری که در نتیجه سال‌ها جنگ مزمن و خشونت‌های داخلی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین کشورهای مهاجرفرست تبدیل شده است.
بی‌ثباتی، جنگ و بسیاری از معضلات اقتصادی و اجتماعی که این کشور با آن روبرو هست، باعث شده است بسیاری از اتباع آن از مبادی غیررسمی به این استان وارد و به سایر استان‌های کشور مهاجرت کنند.
اتباع غیرمجازی که حضور آنها در استان و سایر نقاط کشور تبعات سوء امنیتی، اجتماعی همچون افزایش جرائم، ناهنجاری‌های اجتماعی، ایجاد حاشیه‌نشینی، برهم‌خوردن توازن جمعیت، تحمیل پدیده‌های فراوان اقتصادی، مشکلات تحصیلی، به خطر انداختن سلامت جامعه، تفکرات خشونت‌آمیز و ایجاد چالش در مقوله امنیت در سطح جامعه را به همراه دارد.
جمهوری اسلامی ایران در طی چهار دهه اخیر باتوجه‌به مجاورت جغرافیایی، دسترسی آسان، قرابت مذهبی، زبانی و فرهنگی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کانون‌های جذب مهاجران موقت و دائم افغانستانی در جهان بوده به‌نوعی که امروزه با ظهور نسل دوم و سوم مهاجران روبرو است.
اتباعی که به‌صورت غیرمجاز وارد کشور می‌شوند برای گذراندن نیازهای اولیه زندگی خود نیاز به منبع در آمدی دارند، به دلیل اینکه فاقد مدارک هویتی هستند و اقامت آنان غیرقانونی به‌حساب می‌آید به دنبال شغل و منبع در آمد قانونی نمی‌توانند بروند.
لذا مجبور به روی‌آوردن به شغل‌های کاذب و تکدی‌گری و بزهکاری می‌شوند که افزایش این موارد علاوه بر معضلات اجتماعی می‌تواند امنیت جامعه را به مخاطره بیندازد.
یکی از شهروندان در گفتگو با خبرنگار عصرهامون با اشاره به صفوف طولانی در برخی از نانوایی‌های حاشیه شهر زاهدان یکی از دلایل شلوغی را وجود اتباع بیگانه غیرمجاز عنوان و بیان کرد: این اتباع غیرمجاز که هیچ سند هویتی ندارند و در سرشماری‌ها هم جمعیت آنها لحاظ نمی‌شود علاوه بر استفاده از سهمیه آرد شهروندان باعث بروز صف‌های طویل نیز می‌شوند.
اربابی، شهروند دیگری با ابراز گلایه از سد معبر برخی از دست‌فروشان در خیابان امیرالمؤمنین زاهدان افزود: بسیاری از این افراد اتباع غیرمجازی هستند که برای گذراندن امور زندگی خود مجبور به بساط در معابر هستند.
وی در ادامه باتوجه‌به اعلام ممنوعیت سکونت، اشتغال و تردد تبعه بیگانه در استان از دستگاه‌های مرتبط خواست تا برای شناسایی تبعه غیرمجاز و انتقال آنها به کشورشان تلاش ویژه کنند.
یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که حضور غیرقانونی اتباع افغانی به دنبال دارد، ازدواج آنان با زنان و دختران ایرانی است و به دلیل نداشت مدارک هویتی، این ازدواج‌ها به‌صورت قانونی در دفاتر اسناد رسمی به ثبت نمی‌رسد.
نداشتن تابعیت فرزندان حاصل از این ازدواج‌ها، نبود ضمانت‌نامه قانونی و رسمی برای پایبندی زوج به ادامه زندگی و پرداخت نفقه، نامشخص بودن وضع حضانت و هویت فرزندان در صورت فوت زوج یا زوجه یا هر دو، بلاتکلیفی وضع هویتی فرزندان آنان، پیگیری‌نکردن مسائل حقوقی و اقامه دعوی از سوی زوجه علیه زوج به سبب ثبت‌نشدن ازدواج، از جمله مشکلاتی است که برای این دسته از زنان ایجاد شده و طبیعی است که پیامدهای فرهنگی و اجتماعی بسیاری به دنبال دارد.
گسترش حاشیه‌نشینی نیز از دیگر تبعات منفی حضور غیرقانونی اتباع در ایران است و وجود منازل مسکونی با اجاره‌بهای کمتر از نقاط مرکزی شهر، دور بودن از قوانین و مقررات سخت‌گیرانه حاکم در مرکز شهر، اشباع نقاط مرکزی شهر از جمعیت نیز از دلایلی است که باعث شده آنها حاشیه شهرها را برای زندگی انتخاب کنند.
محمدی یکی از شهروندان زاهدانی با اشاره به بروز حاشیه‌نشینی در زاهدان به دلیل وجود اتباع غیرمجاز گفت: در این مناطق امکانات بهداشتی در سطح بسیار پایینی است که برای خود مهاجران نیز مشکلات بسیاری ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد: علاوه بر عدم رعایت مسائل بهداشتی نیز بروز بزهکاری‌ها از سوی این افراد باعث بروز مسائل ناامنی شده است.
به گفته کارشناسان حوزه اجتماعی، مسئله حضور غیرقانونی اتباع افغانستانی موضوعی است که حل آن نیازمند همکاری دولت ایران و افغانستان و همچنین سازمان‌های غیردولتی است و باید با رعایت حسن هم‌جواری در بازگشت این اتباع به کشورشان تلاش کرد.
انتهای خبر/
